جلسه 1
مهم ترین پیش شرط بهره مندی از مباحث معرفتی
صوت جلسه
قبل از شروع بحث لازم است اهداف و روش آموزش را در قالب چند نکته، برای بهره مندی درست و صحیح خدمت دانش پژوهان گرامی عرض نماییم.
اهمیت هدفمندی در آموزش
مطلب مهمی که در هر آموزشی می‌بایست مورد نظر قرار بگیرد این است که هدف ما از این آموزش چیست؟ و به دنبال چه هستم و از چه زاویه ای به این موضوع نگاه می‌کنیم؟ پاسخ این سوالات در پایان آموزش، برای ارزیابی دوره آموزشی و برای هر فرد بسیار مهم می‌باشد.
اقسام اهداف در آموزش و یا مطالعه مباحث اعتقادی
1- یکی از اهداف یادگیری بحث‌های اعتقادی و دینی می‌تواند گردآوری یک کتاب و تهیه یک مجموعه علمی باشد. به طور متال می‌توان کلیه مطالبی که در موضوع توحید مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفته است را در یک مجموعه گرد آوری کنیم. این مدل مطالعه، بیشتر برای تدوین کتاب یا تهیه درس نامه مکتوب بکار می‌آید. هدف ما در این بحث این مدل نمی‌باشد. لازم به ذکر است که اگر در سیر تدریس مثلا به چند موضوعی که در بحث توحید مشهور است و در سیر تدریس به آن نپرداختیم این نقص سیر آموزش نیست بلکه هدف ما در آموزش گردآوری تمامی مباحث و موضوعات نبوده است. این اولین نگاه و یا به یک معنا هدف و افقی است که در آموزش به آن توجه خواهیم نمود.
2- هدف بعدی در آموزش مطالب اعتقادی و دینی، پاسخ به سوالات و شبهات پیرامون یک بحث می‌باشد، که این نیز هدف ما در این سیر آموزش نمی‌باشد.
البته ممکن است بنا به اقتضای بحث به چند سوال و شبهه پاسخ داده شود، لکن هدف ما به طور اخص مطرح نمودن شبهات و پاسخگویی به سوالات نمی‌باشد.
3- آخرین هدف که تأکید زیادی بر روی آن داریم آنست که مهم‌ترین شخص در اینگونه مباحث خود من هستم. یعنی در درجه اول می‌بایست خود شخص از یک بحث اعتقادی بهره ببرد. جمع آوری و گردآوری مباحث و پاسخ به سوالات و شبهات دیگران لزوماً سودی نصیب من نمی کند.
بنابراین رویکرد ما در این آموزش این است که می‌خواهیم توحید را با این هدف و رویکرد آغاز نمائیم که مسائلی را که برای ما مفید است، مورد بحث و بررسی قرار دهیم.
بنابراین بحث را از اینجا آغاز می‌کنیم:
اولین شرط برای بهره مندی از مباحث: گفته شد هدف ما در آموزش این بود که بهره خودمان را از موضوع ببریم. بنابراین شرط لازم برای موفقیت این جریان آموزش حاضر بودن در کلاس درس می‌باشد. این جمله خیلی ساده و بدیهی به نظر می‌آید ولی بسیار مهم است.
«من» در کلاس حاضر باشم یعنی چه؟ یعنی آنکه در کلاس نشسته‌ام و درس را دنبال می‌کنم و این جور نیست که خود را بی قید رها کرده باشم. به عبارت بهتر حضور «من» در کلاس موضوع اصلی است. و از آثار این حضور، حساس بودن به مطالبی است که در سر کلاس عنوان می‌شود. هدف گذاری و نگاه به آموزش این است که «من» در کلاس حاضر باشم و نماینده کسی دیگر در کلاس نیستم. من خودم در کلاس حاضرم. این نکته مهم است. و در حین بحث به نقاط حواشی که مثلاً چه نکته جالبی یا فلان دوستم را از این نکته با خبر کنم یا آن شبهه ای که در جایی مطالعه کرده‌ام آیا با این نکته پاسخ داده می‌شود و از این قبیل با رعایت شرط بالا، راهی برای نفوذ نخواهد داشت.
دومین شرط برای بهره مندی از مباحث: نکته دوم که به عنوان شرط لازم این آموزش با آن رویکرد باید توجه بکنیم این است که به دریافت‌ها و ادراکات خود احترام بگذارید.
سومین شرط برای بهره مندی از مباحث: شرط سوم برای آنکه جریان آموزش موفقیت آمیز باشد این است که اجازه ندهید دانسته‌های قبلی نسبت به این بحث، بدون کنترل و اختیار وارد این بحث شوند. و همواره سعی نمایید بر جریان آموزش متمرکز باشید. تمام دانسته‌های خود را می‌توانید در این بحث محک بزنید منتهی با کنترل. که اصلا با این موضوع می‌خورد؟ نمی‌خورد؟ اصلا ناظر به این بحث است یا نیست. خوب بتوانید مهارش کنید. کنترلش کنید.
یا به عبارت بهتر با پیش فرض‌های سابقتان وارد جریان آموزش نشوید.
جمع بندی: گفته شد در جریان آموزش قرار است که من فعلا به فکر خودم باشم. من در بحث مهمی همچون توحید به دنبال حل مشکلات خودم هستم نه به دنبال تهیه و تدوین یک کتاب جامع یا پاسخ به شبهات دیگران. در ادامه سه شرط لازم برای بهره مندی از آموزش، گفته شد:
1- خودم در کلاس حاضر باشم، من نماینده کسی دیگر نباشم و در کلاس حضور فعالم را از دست ندهم.
2- به دریافت‌ها و ادراکات خودم احترام بگذارم و توجه کنم.
3- نگذارم یافته‌های قبلی، دانسته‌های قبلی و یا مطالعات قبلی به صورت کنترل نشده هجوم بیاورند؛ تلاش کنم آن‌ها را به صورت کنترل شده مورد برسی قرار دهم.